انواع کپسول آتش نشانی و کاربرد هرکدام
کپسول آتش نشانی یکی از رایجترین و حیاتیترین ابزارهای مبارزه با آتش هستند که در خانهها، محلهای کار، وسایل نقلیه و فضاهای عمومی دیده میشوند. با این حال، بسیاری از افراد دقیقاً نمیدانند که این ابزارها چگونه کار میکنند یا چه نوع کپسولی برای موقعیتهای مختلف مناسب است. در این مطلب وبلاگ، به بررسی علمی عملکرد انواع کپسول آتش نشانی و توضیح کاربردهای خاص هر کدام میپردازیم. برای مشاهده هیدرانت آتش نشانی کلیک کنید.
نحوه عملکرد کپسول آتش نشانی
برای درک نحوه عملکرد کپسول آتش نشانی، ابتدا باید به سه عنصر اصلی آتش توجه کنیم: گرما، سوخت و اکسیژن. این عناصر به عنوان **مثلث آتش** شناخته میشوند. کپسول های آتش نشانی با حذف یا قطع یکی از این عناصر، فرآیند احتراق را متوقف میکنند.
اکثر کپسولها به روشهای زیر عمل میکنند:
- خنک کردن آتش برای کاهش گرما
- خفه کردن آتش برای قطع اکسیژن
- قطع واکنش شیمیایی بین سوخت و اکسیژن
موثر بودن یک کپسول آتش نشانی بستگی به نوع آتش دارد که براساس منبع سوخت به دستههای مختلف تقسیم میشود.
انواع کپسولهای آتشنشانی
در میان تجهیزات آتش نشانی انواع مختلفی از کپسول های آتشنشانی برای انواع مختلف آتش طراحی شدهاند. بیایید نگاهی به رایجترین انواع این کپسولها و زمان مناسب استفاده از آنها بیندازیم:
کپسول آتش نشانی آبپایه (کلاس A)
- نحوه عملکرد: کپسولهای آب با خنک کردن مواد در حال سوختن، گرما را کاهش میدهند. آب گرمای آتش را جذب کرده و دمای آن را تا جایی که دیگر احتراق ممکن نباشد پایین میآورد.
- مناسب برای: آتشهای کلاس A، که شامل مواد قابل احتراق معمولی مانند چوب، کاغذ، پارچه و برخی پلاستیکها است.
- نامناسب برای: آتشهای ناشی از مایعات قابل اشتعال (کلاس B)، تجهیزات الکتریکی (کلاس C) یا روغنهای آشپزی (کلاس K)، زیرا آب ممکن است این آتشها را بدتر کند یا موجب برقگرفتگی شود.
کپسول آتش نشانی فوم (کلاس A و B)
- نحوه عملکرد: کپسولهای فوم یک لایه از فوم بر روی آتش ایجاد کرده و اکسیژن را قطع میکنند. این فوم همچنین سطح مواد در حال سوختن را خنک میکند.
- مناسب برای: آتشهای کلاس A (جامداتی مانند چوب یا کاغذ) و کلاس B (مایعات قابل اشتعال مانند بنزین یا رنگ).
- نامناسب برای: آتشهای الکتریکی و آتشهای ناشی از گازهای قابل اشتعال (کلاس C).
کپسول آتش نشانی CO2 (کلاس B و آتشهای الکتریکی)
- نحوه عملکرد: کپسولهای دیاکسید کربن (CO2) با جابجایی اکسیژن در اطراف آتش و ایجاد یک فضای سرد، آتش را خاموش میکنند. CO2 به شکل مایع در کپسول ذخیره شده و در زمان استفاده به گاز تبدیل میشود، که این تبدیل موجب خنک شدن آتش میشود.
- مناسب برای: آتشهای کلاس B (مایعات قابل اشتعال) و آتشهای الکتریکی، زیرا CO2 غیرهادی است و برای تجهیزات الکتریکی ایمن است.
- نامناسب برای: آتشهای کلاس A، زیرا CO2 به طور موثر آتش را خنک نمیکند و ممکن است پس از پراکندگی دوباره شعلهور شود.
کپسول آتش نشانی پودر خشک (چندمنظوره)
- نحوه عملکرد: کپسولهای پودر خشک از یک پودر ریز استفاده میکنند که با ایجاد یک لایه روی آتش، اکسیژن را قطع و واکنش شیمیایی احتراق را مختل میکند.
- مناسب برای: این کپسولها چندمنظوره هستند و میتوانند در آتشهای کلاس A، B، C (جامدات، مایعات و گازهای قابل اشتعال) و همچنین آتشهای الکتریکی استفاده شوند.
- نامناسب برای: آتشهای ناشی از روغنهای آشپزی (کلاس K) یا تجهیزات حساس، زیرا پودر ممکن است به آنها آسیب برساند.
کپسول آتش نشانی شیمیایی مرطوب (کلاس K)
- نحوه عملکرد: کپسولهای شیمیایی مرطوب با پاشیدن یک محلول شیمیایی ریز بر روی روغنهای در حال سوختن، واکنش داده و یک لایه ضخیم و صابونی ایجاد میکنند که اکسیژن را قطع کرده و مواد در حال سوختن را خنک میکند.
- مناسب برای: آتشهای کلاس K، که معمولاً در آشپزخانهها و در اثر روغنها و چربیهای آشپزی ایجاد میشوند.
- نامناسب برای: استفاده عمومی در آتشهای کلاس A، B، یا C، زیرا این کپسولها به طور خاص برای آتشهای آشپزخانه طراحی شدهاند.
زمان و نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی
قبل از استفاده از کپسول آتش نشانی، باید وضعیت را ارزیابی کنید. اگر آتش کوچک و قابل کنترل است، مانند یک آتشسوزی در سطل زباله یا آتش کوچک آشپزخانه، و کپسول مناسب در دسترس دارید، میتوانید اقدام کنید. اما اگر آتش به سرعت در حال گسترش است، اولویت باید تخلیه محل و تماس با آتشنشانی باشد.
روش **PASS** یک راه ساده برای به خاطر سپردن نحوه استفاده از کپسول آتشنشانی به صورت موثر است:
– **P**: پین را بکشید تا قفل باز شود.
– **A**: نازل را به سمت پایه آتش بگیرید، نه به سمت شعلهها.
– **S**: دستگیره را فشار دهید تا مواد خاموشکننده آزاد شود.
– **S**: نازل را از چپ به راست جارو کنید تا آتش خاموش شود.
نگهداری کپسول آتش نشانی
داشتن کپسول آتش نشانی مناسب حیاتی است، اما به همان اندازه مهم است که از سالم بودن آن مطمئن شوید. مرتباً فشار سنج را چک کنید، برای هرگونه آسیب دیدگی ظاهری بازرسی کنید و مطمئن شوید که همه کاربران میدانند کپسول کجاست و چگونه باید از آن استفاده کنند.
در محیطهای کاری، معمولاً قانونی است که کپسولهای آتشنشانی سالیانه سرویس شوند تا اطمینان حاصل شود که در مواقع اضطراری عملکرد صحیحی دارند.
نتیجهگیری
کپسول آتش نشانی یک خط دفاعی حیاتی در ایمنی در برابر آتش هستند. آگاهی از نحوه عملکرد آنها، شناخت انواع مختلف و داشتن دانش استفاده از کپسول مناسب در شرایط مختلف میتواند تفاوت بزرگی در جلوگیری از تبدیل یک آتشسوزی کوچک به یک فاجعه بزرگ ایجاد کند. کپسولهای آتش نشانی خود را به خوبی نگهداری کنید و همیشه آماده استفاده باشید.
اطلاعات بیشتر را می توانید از این صفحه ویکی پدیا مطالعه کنید.
شرکت ایمن پارس از قدیمی ترین تولید کننده و وارد کنندگان تجهیزات آتش نشانی صنعتی و اطفای حریق و همچنین سیستم اعلام حریق در ایران می باشد، شما می توانید برای دریافت مشاوره رایگان یا اطلاعات بیشتر با شماره تماس های موجود در سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.